Cảm giác xấu hổ: Nguyên nhân & 9 Cách giúp bạn vượt qua

Cảm giác xấu hổ thường xảy ra khi đối mặt với tình huống bản thân bị chỉ trích và vạch trần. Vì thế, những người có tính cách yếu đuối, nhạy cảm dễ cảm thấy xấu hổ hơn bình thường.

Cảm giác xấu hổ là gì?

Xấu hổ là một trong những cảm xúc thường gặp của con người. Cảm giác này được xếp vào nhóm cảm xúc tiêu cực vì hình thành từ những tình huống và sự việc không mong muốn.

Xấu hổ thường xuất hiện khi bản thân bị chỉ trích, đánh giá tiêu cực hoặc bị phơi bày hành vi không đúng mực. Cảm giác xấu hổ khiến chúng ta có cảm giác không hề dễ chịu và gây ra sự căng thẳng nhất định.

Một số người không có cảm giác xấu hổ trước một số tình huống nhất định, trong khi người nhạy cảm quá mức thường dễ xấu hổ và đỏ mặt hơn.

Nguyên nhân gây ra cảm giác xấu hổ

Một số nguyên nhân gây ra cảm giác xấu hổ:

• Hành vi lúng túng, vụng về dẫn đến nhiều sự cố trong cuộc sống và sai lầm trong công việc.
• Kỹ năng giao tiếp kém khiến bạn liên tục mắc lỗi giao tiếp
• Có những lời nói, hành vi không phù hợp với hoàn cảnh.
• Tình yêu không được đáp lại và bị từ chối là nguyên nhân gây xấu hổ thường gặp.
• Những hành vi bị vạch trần một cách không mong muốn. Mức độ xấu hổ tăng lên nếu bị vạch trần ở không gian công cộng và có sự chứng kiến của nhiều người.

Về cơ bản, tất cả các tình huống không mong muốn trong cuộc sống đều có thể gây ra cảm giác xấu hổ – nhất là khi bản thân là người có lỗi gây ra những tình huống này.

Đặc điểm tính cách cũng là yếu tố chi phối cảm giác xấu hổ. Thông thường, những người nhạy cảm, nhút nhát và tự ti dễ xấu hổ hơn so với người năng động, lạc quan, bản lĩnh và mạnh mẽ.

Các rối loạn tâm thần cũng khiến cho cảm xúc xấu hổ trở nên bất thường. Cụ thể, người bị rối loạn lo âu xã hội, trầm cảm và rối loạn nhân cách né tránh thường trực cảm giác xấu hổ về bản thân.

Trong khi đó, người bị rối loạn hành vi và rối loạn nhân cách chống đối xã hội hầu như không có cảm giác xấu hổ, nhục nhã, ăn năn,…

9 Cách giúp bạn vượt qua cảm giác xấu hổ

Xấu hổ là cảm xúc thường thấy trong cuộc sống của con người và là một phần tất yếu bên cạnh cảm xúc buồn bã, chán nản, vui vẻ, hứng thú, phấn khích,…

Tuy nhiên nếu thường xuyên xấu hổ và cảm xúc này gây ra những ảnh hưởng đáng kể cho cuộc sống, bạn cần học cách chế ngự. Xấu hổ khiến bạn luôn dằn vặt, thiếu tự tin, thậm chí có nguy cơ mắc các vấn đề tâm lý.

Để vượt qua cảm giác xấu hổ, bạn có thể thử 9 cách đơn giản sau:

1. Hít thở sâu – Cách chế ngự cảm giác xấu hổ và lúng túng

Khi đối mặt với sự xấu hổ, bạn sẽ không tránh khỏi tình trạng lúng túng, căng thẳng, lo lắng quá mức và đôi khi khóc vì xúc động. Do đó, cách đầu tiên để có thể vượt qua cảm giác xấu hổ là hít thở sâu.

Hít sâu bằng mũi, sau đó thở ra từ từ bằng miệng sẽ giúp ổn định cảm xúc và điều chỉnh nhịp tim, nhịp thở.

Lặp lại kỹ thuật thở này trong vài lần sẽ nhận thấy cảm giác căng thẳng, lúng túng và xấu hổ giảm đi đáng kể. Những triệu chứng đỏ mặt, tim đập nhanh, thở nông, chân tay nóng bừng,… cũng sẽ được cải thiện nhanh chóng.

Ngoài ra, bạn cũng nên tập hít thở sâu vào cuối ngày và sáng sớm sau khi thức dậy để kiểm soát stress, giải tỏa cảm xúc tiêu cực và giữ cho bản thân tinh thần khỏe khoắn.

2. Nhìn nhận sự việc theo chiều hướng tích cực hơn

Đa phần những người hay xấu hổ thường có suy nghĩ tiêu cực. Họ thường nhìn nhận sự việc theo cái nhìn bi quan và luôn cho rằng bản thân là nguyên nhân khiến sự việc diễn ra theo chiều hướng tồi tệ.

Tuy nhiên, điều này sẽ khiến cho cảm giác xấu hổ, dằn vặt tăng lên gây ra stress và nhiều vấn đề tâm lý khác.

Cách đơn giản giúp bạn vượt qua cảm giác xấu hổ là học cách suy nghĩ tích cực. Khi suy nghĩ tích cực bạn sẽ nhìn nhận sự việc đã xảy ra với cái nhìn đa chiều và khách quan hơn.

Bên cạnh những tiêu cực, bạn sẽ nhận thấy những mặt tích cực của sự việc. Qua đó biết cách điều chỉnh hành vi, thái độ của bản thân để những sự việc này không lặp lại trong tương lai.

3. Chia sẻ với người thân và bạn bè

Nếu giữ kín tâm trạng, cảm xúc này sẽ khiến cho bạn bị căng thẳng, lo lắng, bi quan và đôi khi dẫn đến những suy nghĩ tiêu cực, sai lầm.  Chính vì vậy, bạn nên chủ động chia sẻ với người thân và bạn bè.

Chia sẻ là cách giải tỏa cảm xúc hiệu quả và giúp bạn nhanh chóng lấy lại sự cân bằng trong cuộc sống. Bạn bè và người thân cũng sẽ giúp bạn nhìn nhận lại sự việc, từ đó có đánh giá khách quan hơn về bản thân.

Nếu bản thân có nhiều thiếu sót, những người xung quanh sẽ giúp bạn nhìn nhận lại, và đưa ra những lời khuyên hữu ích để thay đổi theo chiều hướng tích cực.

4. Chấm dứt mối quan hệ với những người cố ý làm bạn phải xấu hổ

Trên thực tế, nhiều người cố ý khiến cho bạn bị xấu hổ trước mặt mọi người. Họ cảm thấy hả hê và thoải mái khi bạn bị bẽ mặt, chỉ trích và lúng túng. Vì vậy, hãy chấm dứt mối quan hệ độc hại với những người này.

Đôi khi một số người lấy tư cách là bạn bè thân thiết để trêu chọc bạn bằng một số câu nói khiếm nhã và cho rằng những lời nói này chỉ với mục đích đùa giỡn.

Trong trường hợp này, bạn nên thẳng thắn bày tỏ suy nghĩ và yêu cầu họ dừng ngay hành động khiến bạn phải xấu hổ. Nếu họ tiếp tục cố chấp, hãy cân nhắc chấm dứt mối quan hệ độc hại này, tìm kiếm những mối quan hệ tích cực hơn.

5. Tha thứ cho những sai lầm của bản thân

Sai lầm là điều không thể tránh khỏi trong cuộc sống. Tuy nhiên, sự thiếu sót của bản thân ngày hôm qua sẽ là động lực để bạn hoàn thiện mình ở hiện tại và tương lai.

Hãy học cách tha thứ cho những sai lầm của bản thân và bù đắp bằng cách phát triển bản thân mỗi ngày. Không nên giữ cảm giác dằn vặt và tội lỗi

Một số người cầu toàn luôn giữ cảm giác xấu hổ. Họ luôn nhớ đến những sai lầm của bản thân với mong muốn cải thiện, nhưng cầu toàn không phải lúc nào cũng tốt.

Trong trường hợp này, bạn nên thay đổi dần tính cách của bản thân để linh hoạt hơn trong cuộc sống, tận hưởng những niềm vui thực sự.

6. Phát triển bản thân

Cảm giác xấu hổ thường hình thành khi bạn nhận thấy bản thân còn nhiều thiếu sót, vô dụng, năng lực kém,… Vì vậy, cách hiệu quả nhất để vượt qua cảm xúc này là phát triển bản thân.

Những người thiếu kỹ năng thường gặp phải các sự cố ngoài ý muốn và lúng túng khi đối mặt với khó khăn, thử thách. Điều này làm gia tăng những tình huống gây ra cảm giác xấu hổ, tự ti, nhục nhã,…

Vì vậy, bạn nên cải thiện bản thân mỗi ngày để tự tin hơn và vượt qua cảm giác xấu hổ..

7. Dành thời gian cho các hoạt động yêu thích

Thay vì chìm đắm trong cảm giác xấu hổ và buồn bã, bạn nên dành thời gian cho các hoạt động mà mình yêu thích như vẽ tranh, đọc sách, tập yoga, bơi lội, chơi với thú cưng, nấu nướng,…

Những hoạt động này sẽ giúp tăng hormone serotonin và dopamine mang lại cảm giác thoải mái, vui vẻ và xoa dịu những cảm xúc tiêu cực như xấu hổ, buồn bã, lo lắng và căng thẳng.

Cảm xúc xấu hổ được xem là yếu tố gây stress. Nếu không giải tỏa kịp thời, những yếu tố này sẽ tích tụ và gây ra những vấn đề tâm lý – tâm thần.

Do đó, bạn nên thực hiện những hoạt động mà mình yêu thích để giải tỏa cảm xúc và giữ cho bản thân tinh thần thoải mái nhất.

Xem thêm: Mẹo giảm căng thẳng stress ngay tức thì bạn nên bỏ túi

8. Rèn luyện tính cách mạnh mẽ và bản lĩnh

Những người có tính cách mạnh mẽ và bản lĩnh biết chế ngự cảm xúc tiêu cực. Họ tránh được cảm xúc xấu hổ, buồn bã quá mức trước những tình huống trong cuộc sống.

Trong quá trình rèn luyện tính cách, đòi hỏi bạn phải có sự kiên trì và cố gắng. Hãy bắt đầu bằng việc tự tin hơn vào bản thân, học cách từ chối, cải thiện kỹ năng giao tiếp, chăm chỉ học tập,…

Tính cách mạnh mẽ sẽ giúp bạn đương đầu với khó khăn và thử thách trong cuộc sống. Đồng thời giúp bạn nhìn nhận sự việc theo chiều hướng tích cực và khách quan, từ đó vượt qua được sự xấu hổ và những cảm xúc tiêu cực.

9. Tìm gặp chuyên gia tâm lý

Trong một số trường hợp, cảm giác xấu hổ có thể kéo dài khiến bạn căng thẳng, lo lắng, mệt mỏi và bi quan. Rất nhiều người không biết cách chế ngự cảm giác của chính mình vì thiếu kỹ năng sống và tính cách yếu đuối, nhút nhát.

Ngoài ra, khó khăn trong việc kiểm soát cảm xúc cũng có thể là biểu hiện của một số vấn đề tâm lý. Lúc này, bạn nên tìm đến sự giúp đỡ cua các chuyên gia tư vấn tâm lý.

Các chuyên gia tâm lý sẽ giúp bạn hiểu rõ vấn đề bản thân đang phải đối mặt và biết cách điều chỉnh cảm xúc tốt hơn. Bên cạnh đó, chuyên gia cũng có thể phát hiện những bất thường trong cảm xúc và suy nghĩ của bạn.

Không chỉ giúp bạn hiểu rõ bản thân và biết cách chế ngự cảm xúc, chuyên gia tâm lý cũng sẽ giúp bạn trang bị những kỹ năng cần thiết để phục vụ cho cuộc sống.

So với việc tự rèn luyện, sự hỗ trợ của các chuyên gia sẽ mang lại hiệu quả cao hơn. Chuyên gia cũng sẽ giới thiệu cho bạn một số câu lạc bộ và hội nhóm sinh hoạt để nâng cao sự tự tin, kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm,…

Cảm giác xấu hổ là một trong những cảm xúc tiêu cực. Nếu cảm xúc này xảy ra thường xuyên và gây ra cho bạn sự khó chịu nhất định, nên học cách chế ngự để giữ cho bản thân tinh thần tốt nhất. Trong trường hợp cần thiết, nên tìm kiếm sự giúp đỡ của các chuyên gia tâm lý.

Tham khảo thêm:

• Rèn luyện kỹ năng ứng phó với căng thẳng và kiểm soát cảm xúc
• Hậu quả của việc thiếu tự tin trong cuộc sống bạn nên lưu ý
• 10 Cách đơn giản giúp giảm stress trong đời sống gia đình
• Mặc Cảm Về Ngoại Hình (Hội Chứng Sợ Xấu) Và Cách Vượt Qua