Hội chứng khó học toán (Dyscalculia) gây ra rất nhiều cản trở
Hội chứng khó học toán là một dạng rối loạn gây nên nhiều cản trở đối với khả năng nhớ và hiểu các thao tác tính toán của người bệnh. Đây cũng được xem là một trong các nguyên nhân khiến cho nhiều người, đặc biệt là trẻ em học dốt toán làm ảnh hưởng đến học tập và sự phát triển trong tương lai.
Hội chứng khó học toán (Dyscalculia) là gì?
Hội chứng khó học toán hay còn được gọi với tên khoa học là Dyscalculia, là một dạng rối loạn có thể xuất hiện ở bất kỳ. Những trường hợp mắc phải hội chứng này thường sẽ gặp nhiều cản trở và hạn chế trong việc hiểu, ghi nhớ và thực hiện các thao tác trong toán học. Người bệnh dường như không thể tính toán tốt, không hiểu rõ về các công thức toán học và khó tiếp thu môn học này.
Theo nghiên cứu nhận thấy rằng, Dyscalculia là một hội chứng mãn tính kéo dài suốt cả đời khiến cho việc học tập, làm việc và phát triển tiềm lực của con người bị hạn chế. Hội chứng khó học toán có thể khởi phát ở bất kỳ ai, chủ yếu là những trẻ nhỏ có chỉ số IQ thấp nhưng cũng không hiếm các trường hợp tồn tại ở trẻ có chỉ số IQ bình thường hoặc thậm chí là vượt trội.
Mặc dù hiện nay vẫn chưa có số liệu thống kê cụ thể về số lượng người mắc phải hội chứng khuyết tật học tập này nhưng theo ước tính có khoảng từ 5 đến 10% số người đang bị ảnh hưởng. Tỷ lệ mắc bệnh không có sự chênh lệch lớn về giới tính, nam giới hoặc nữ giới đều có khả năng mắc phải hội chứng khó học toán theo nhiều mức độ nghiêm trọng khác nhau.
Dấu hiệu nhận biết hội chứng khó học toán
Biểu hiện của hội chứng khó học toán sẽ khác nhau tùy vào từng tình trạng bệnh. Mỗi trẻ ở mỗi độ tuổi và mức độ bệnh riêng biệt sẽ có những triệu chứng khó học toán riêng. Các dấu hiệu của bệnh thường sẽ được khởi phát ngay từ bé và kéo dài cho đến lúc trưởng thành. Cụ thể như sau:
1. Biểu hiện của trẻ độ tuổi mầm non
Đối với những trẻ trong giai đoạn này, trẻ vẫn chưa được tiếp cận quá nhiều với toán học. Thông thường chỉ là những con số và các phép tính đơn giản nên việc nhận biết cũng có phần khó khăn, dễ bị nhầm lẫn với sự chậm phát triển, kém thông minh.
Một số dấu hiệu thường gặp như:
- Trẻ gặp phải nhiều khó khăn trong việc học đếm, thường khó có thể đếm được các con số liền kề nhau, hay đếm sót hoặc thậm chí không biết đếm.
- Trẻ không biết cách phân biệt các con số hoặc dễ bị nhầm lẫn giữa các số với nhau.
- Trẻ không hứng thú và không có khả năng chơi các loại đồ chơi có liên quan đến toán học hoặc sự nhận diện về thứ tự lớn bé.
- Không hiểu được ý nghĩa của các con số và gặp khó khăn trong việc vận dụng toán học vào đời sống.
2. Biểu hiện của trẻ học cấp một
Lúc này, trẻ em bắt đầu được tiếp xúc nhiều hơn với toán học và bắt đầu học tập theo chương trình toán nên các biểu hiện cũng sẽ trở nên rõ ràng hơn.
- Gặp phải những khó khăn và cản trở trong việc ghi nhớ, thực hành các bài toán cơ bản.
- Không biết cách phân biệt và sử dụng các ký hiệu toán học.
- Không hiểu được những thuật ngữ trong toán học.
- Vẫn sử dụng cách tính toán cũ của mầm non (dùng ngón tay, que tính) thay vì các cách tính nâng cao, hiệu quả hơn.
3. Biểu hiện của trẻ học cấp hai
Đối với chương trình học cấp 2 thì toán học sẽ được mở rộng và trở nên phức tạp hơn các giai đoạn trước. Lúc này không còn đơn giản là những phép tính cộng trừ nhân chia mà các em học sinh phải có sự tư duy linh hoạt hơn để học tập và vận dụng kiến thức toán học hiệu quả.
Tuy nhiên, đối với các trường hợp mắc phải hội chứng khó học toán, các em sẽ xuất hiện một số triệu chứng đặc trưng sau:
- Gặp nhiều cản trở trong việc hiểu và ghi nhớ các khái niệm về toán học, dễ bị nhầm lẫn giữa các cách tính toán.
- Không phân biệt rõ về các chữ số hàng trăm, hàng nghìn,….
- Không thể hiểu và tính toán được các phép tính có phân số.
- Hiệu suất học tập thua kém các bạn cùng trang lứa.
4. Biểu hiện của trẻ học cấp ba
Hội chứng khó học toán kéo dài và ảnh hưởng rất lớn đối với quá trình học tập, đời sống của học sinh, nhất là giai đoạn học cấp 3. Cũng bởi, trong cấp học này, các em học sinh phải trải qua chương trình học toán vô cùng phức tạp cùng với rất nhiều các hoạt động đời sống cần đến sự ứng dụng của toán học.
Giai đoạn này, Dyscalculia gây ảnh hưởng rất lớn đối với quá trình học tập và chất lượng sống của người bệnh. Cụ thể với các biểu hiện sau:
- Khó có thể bắt kịp chương trình học toán và các môn học có liên quan như lý, hóa,…
- Gặp nhiều khó khăn và cản trở trong việc tìm kiếm cách tiếp cận, vận dụng toán học.
- Khó có thể giải toán và hoàn thành tốt các bài tập được giao.
- Hạn chế về nhiều mặt của đời sống. Ví dụ như không biết chi tiêu, sử dụng tiền trong sinh hoạt hàng ngày.
5. Biểu hiện ở người trưởng thành
Toán học và những con số là một trong các yếu tố quan trọng luôn xuất hiện trong đời sống của mỗi chúng ta. Mặc dù không còn ngồi trên ghế nhà trường, không phải học tập và thực hiện các bài toán phức tạp nhưng người lớn vẫn sẽ chịu nhiều ảnh hưởng từ hội chứng khó học toán.
Sự hạn chế trong việc hiểu, ghi nhớ, vận dụng toán học sẽ khiến cho người bệnh xuất hiện các biểu hiện như sau:
- Khó khăn hoặc thậm chí không thể đọc chính xác giờ trên các đồng hồ cơ.
- Bị hạn chế về khả năng tính toán, ngay cả khi được sử dụng máy tính hỗ trợ.
- Yếu kém trong việc ghi nhớ những hoạt động có liên quan đến con số.
- Có xu hướng trễ hẹn hoặc bỏ lỡ, quên đi những sự kiện quan trọng.
- Không biết cách ước lượng thời gian.
- Khó khăn trong việc quản lý thời gian, lên kế hoạch làm việc.
- Gặp khó khăn trong việc xử lý các vấn đề liên quan đến tiền bạc, tài chính.
Hội chứng khó học toán bắt nguồn từ đâu?
Hiện nay, các thông tin và nghiên cứu về hội chứng khó học toán vẫn chưa được chia sẻ rộng rãi. Đặc biệt, nguyên nhân gây ra chứng rối loạn này vẫn còn là một ẩn số chưa thể xác định rõ ràng cho từng trường hợp khác nhau.
Theo nhận định của các nhà khoa học thì di truyền được xem là yếu tố có sự liên quan mật thiết nhất đối với các trường hợp mắc phải hội chứng khó học toán. Thêm vào đó, sự thay đổi của các vùng não bộ cũng có thể tác động lớn đến khả năng tiếp nhận, vận dụng thông tin của nhiều trẻ nhỏ.
Dưới đây là một số giả thuyết về nguyên nhân gây bệnh như:
- Di truyền: Nếu trong gia đình có người thân từng mắc phải chứng khó học toán hoặc các khuyết tật học tập có liên quan thì những thành viên còn lại cũng có tỷ lệ khởi phát bệnh cao hơn mức bình thường.
- Sự thay đổi, khác biệt bên trong não bộ: Trong nhiều kết quả nghiên cứu nhận thấy rằng, phần lớn não bộ của người mắc hội chứng khó học toán đều có sự khác biệt, bất thường gây ảnh hưởng đến khả năng tính toán, ghi nhớ, hoạt động logic của người bệnh.
- Bất ổn trong quá trình mang thai: Dyscalculia có khả năng gia tăng nguy cơ nếu trong thời kỳ mang thai, phụ nữ mắc phải các vấn đề sức khỏe ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ của trẻ hoặc có những thói quen lạm dụng quá mức các chất kích thích, chất gây nghiện độc hại.
- Các chấn thương ở não bộ: Các tai nạn, bệnh lý gây chấn thương đến não bộ cũng có thể là yếu tố làm gia tăng nguy cơ khởi phát hội chứng khó học toán.
Bên cạnh đó, các chuyên gia còn nhận thấy rằng, phần lớn những người mắc phải Dyscalculia đều có khả năng xuất hiện kèm theo một vài vấn đề như:
- Chứng khó đọc: Đây cũng là một trong các dạng khuyết tật học tập phổ biến và thường gặp ở nhiều trẻ nhỏ. Dựa vào số liệu thống kê nhận thấy có từ 40 đến hơn 65% trẻ bị Dyscalculia gặp khó khăn về vấn đề đọc, hiểu.
- Lo lắng toán học: Những đứa trẻ sợ học toán, lo lắng, căng thẳng quá mức về việc học toán cũng sẽ gặp nhiều cản trở, khó khăn trong lĩnh vực này.
- Tăng động giảm chú ý (ADHD): Đây cũng là một chứng rối loạn thường kèm theo của Dyscalculia khiến trẻ gặp phải nhiều trở ngại trong học tập và đời sống.
- Thiếu hụt kỹ năng: Sự hạn chế về khả năng học toán thường sẽ kéo theo sự khó khăn trong quá trình ghi nhớ, lập luận, suy nghĩ, tư duy logic, quản lý thời gian, lên kế hoạch,…
Việc xác định được các yếu tố nguy cơ và những vấn đề sức khỏe có liên quan sẽ góp phần quan trọng trong việc can thiệp, lựa chọn các biện pháp hỗ trợ phù hợp, hiệu quả cho từng bệnh nhân. Hội chứng khó học toán cần được phát hiện và khắc phục kịp thời để tránh gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đối với học tập, đời sống của từng bệnh nhân.
Hội chứng khó học toán gây nên cản trở gì?
Toán học là một trong các yếu tố rất quan trọng đối với học tập và cuộc sống của mỗi con người. Nó giúp chúng ta rèn luyện tư duy, phản xạ, trí nhớ và khả năng suy luận linh hoạt, nhạy bén để có thể ứng dụng tốt trong nhiều khía cạnh của đời sống.
Nó không chỉ giúp cho việc học tập đạt được nhiều kết quả cao mà còn mang đến rất nhiều lợi ích đối với sinh hoạt, chất lượng sống của mỗi người. Nhờ có sự tính toán tốt mà bạn có được cuộc sống trật tự, ngăn nắp. Đồng thời, đây cũng được xem là nền tảng để rèn luyện và phát triển tốt về những kỹ năng học tập, xã hội khác.
Do đó, hội chứng khó học toán gây nên các ảnh hưởng và cản trở to lớn đối với mỗi người bệnh. Những đứa trẻ có khả năng học toán kém thường không thể duy trì kết quả học tập tốt, trẻ dễ bị thụt lùi so với các bạn cùng trang lứa hoặc thậm chí là không thể đạt được thành tích tốt đối với các môn học khác.
Theo đó, toán học chính là môn học chính được bắt buộc rèn luyện trong tất cả các chương trình học từ lớp mầm cho đến bậc đại học. Do đó, một đứa trẻ học “dốt” toán thường nhận được những lời đánh giá tiêu cực từ mọi người xung quanh, thậm chí có nhiều trường hợp trẻ còn bị chỉ trích, la mắng, đánh đập do không thể học tập tốt.
Những đứa trẻ mắc phải hội chứng khó học toán thường bị cho là kém thông minh. Điều này có thể khiến trẻ trở nên xấu hổ, tự ti và mặc cảm về năng lực của bản thân. Lâu dần sẽ dẫn đến các cảm xúc, suy nghĩ tồi tệ khiến trẻ trở nên tách biệt, xa lánh với xã hội.
Một số trường hợp do không thể tiếp thu và học tập tốt khiến trẻ hình thành cảm giác sợ hãi, căng thẳng tột độ. Có không ít các trường hợp trẻ nhỏ mắc phải chứng Dyscalculia đã liên tục từ chối việc đi học, cố gắng thực hiện các hành vi chống đối vì không muốn đến trường, không muốn bị cười chê.
Ngoài ra, đối với đời sống sinh hoạt hàng ngày, việc bị hạn chế về khả năng tính toán cũng khiến cho người bệnh gặp phải nhiều cản trở trong việc kiểm soát tài chính, chi tiêu. Những người này dễ bị lợi dụng do không thể tính toán một cách hiệu quả, rất khó để đảm bảo được chất lượng cuộc sống và duy trì tốt các công việc hàng ngày.
Bên cạnh đó, các trường hợp Dyscalculia thường có khả năng ghi nhớ kém, họ không thể nhớ được tên hoặc gương mặt của những người xung quanh nên khó có thể duy trì được các mối quan hệ lành mạnh, lâu bền. Bên cạnh đó, do không thể đảm bảo tốt các hoạt động đời sống nên nhiều người có khả năng phụ thuộc và luôn cần có sự giúp đỡ, hỗ trợ của những người xung quanh.
Đặc biệt hơn, hội chứng khó học toán gây nên nhiều ảnh hưởng đối với tâm lý, tinh thần của người bệnh. Họ thường xuyên phải đối mặt với trạng thái căng thẳng, lo lắng, sợ hãi quá mức và nếu kéo dài sẽ có nguy cơ khởi phát thành các chứng rối loạn tâm thần nghiêm trọng như trầm cảm, rối loạn lo âu.
Cách khắc phục và vượt qua hội chứng khó học toán
Như đã chia sẻ, mặc dù các triệu chứng của hội chứng khó học toán thường khởi phát từ sớm nhưng lại không được quan tâm đúng mức và rất dễ bị nhầm lẫn với tình trạng kém thông minh, chậm phát triển hoặc lười học ở nhiều trẻ nhỏ. Các bậc phụ huynh thay vì tìm hiểu nguyên nhân thì thường hay trách phạt, cho rằng con cái lười nhát và không chịu cố gắng để học tập tốt.
Tình trạng này không chỉ gây nên những bất ổn về tâm lý của trẻ mà còn cản trở đối với quá trình can thiệp, khiến cho tình trạng bệnh kéo dài dai dẳng và gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng đối với quá trình học tập, làm việc, sinh hoạt của bệnh nhân. Vì thế, ngay từ những năm tháng đầu đời, các bậc phụ huynh nên dành cho trẻ nhiều sự quan tâm để kịp thời nhận biết ra các bất thường, hạn chế của con, từ đó giúp trẻ nhỏ có cơ hội được can thiệp, cải thiện sớm.
Nếu nghi ngờ trẻ nhỏ hoặc bất kỳ người thân trong gia đình mắc phải hội chứng khó học toán, bạn cần chủ động đưa họ đến thăm khám, chẩn đoán tại các cơ sở chuyên khoa uy tín, chất lượng để được hỗ trợ hiệu quả hơn. Tùy vào từng mức độ bệnh khác nhau mà các chuyên gia sẽ cân nhắc áp dụng những biện pháp can thiệp như:
1. Sự hỗ trợ từ gia đình, nhà trường
Gia đình chính là chỗ dựa vững chắc để đồng hành cùng các em trong quá trình cải thiện, phục hồi khả năng học toán hiệu quả. Các bậc phụ huynh cần có sự quan tâm đúng mực và tạo điều kiện thuận lợi để trẻ nhỏ được tiếp xúc, học hỏi, rèn luyện, phát triển tốt về kỹ năng học tập của mình.
Đồng thời, nhà trường cũng cần có sự hỗ trợ tốt trong việc đưa ra các phương pháp giảng dạy phù hợp để các em học sinh có thể dễ dàng tiếp thi và cải thiện về khả năng hiểu, ghi nhớ toán học. Cụ thể, một số điều cần áp dụng như:
- Tránh việc bắt ép, nhồi nhét kiến thức quá mức đối với trẻ mắc hội chứng khó học toán.
- Tuyệt đối không nên la mắng, chỉ trích, phê bình hoặc đánh đập khi trẻ không thể hoàn thành tốt các bài tập liên quan đến toán học.
- Không nên tạo áp lực quá lớn đối với bệnh nhân.
- Hãy dành cho trẻ những lời động viên, khuyến khích và nhẫn nại trong việc giáo dục, phân tích bài học cho trẻ.
- Gia đình cần có sự kiên nhẫn và nỗ lực nhiều hơn bởi trẻ mắc hội chứng khó học toán sẽ cần rất nhiều thời gian để cải thiện.
- Dành thời gian chia sẻ, tâm sự và động viên con nhiều hơn.
- Hướng dẫn cho trẻ cách kiểm soát cảm xúc, giảm căng thẳng khi phải đối mặt với toán học.
- Ba mẹ cũng nên quan tâm đến chế độ sinh hoạt, ăn uống, nghỉ ngơi hàng ngày của trẻ nhỏ, đảm bảo tốt việc duy trì các thói quen lành mạnh, tích cực.
- Trẻ Dyscalculia nên được cân nhắc theo học tại các trường, cơ sở giáo dục chuyên biệt để nhận được sự hỗ trợ tích cực từ các giáo viên có chuyên môn. Đồng thời, đây cũng là môi trường tốt để trẻ có thể học tập hiệu quả, tránh việc bị kỳ thị hoặc gia tăng áp lực học tập.
2. Can thiệp tâm lý
Hội chứng khó học toán cũng có thể đi kèm và bị ảnh hưởng bởi một số vấn đề sức khỏe tâm lý nên việc hỗ trợ áp dụng các liệu pháp can thiệp là điều cần thiết. Nhiều trẻ nhỏ và người bệnh do sự hạn chế trong quá trình tính toán, tiếp cận với toán học lâu ngày gây nên những mặc cảm, tự ti đối với mọi người xung quanh, họ dần trở nên tách biệt và trầm cảm.
Do đó, liệu pháp tâm lý được chỉ định sử dụng để giúp bệnh nhân giải tỏa tốt các cảm xúc tiêu cực, tồi tệ làm ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt đời sống hàng ngày. Chuyên gia tâm lý sẽ giúp cho người bệnh nhìn nhận rõ hơn về vấn đề của bản thân và dần điều chỉnh cảm xúc theo chiều hướng đúng đắn hơn.
Ngoài ra, các chuyên gia còn trang bị thêm cho bệnh nhân về các kỹ năng kiểm soát cảm xúc, giảm căng thẳng, lo lắng để lấy lại sự tự tin, bình tĩnh của bản thân. Người bệnh sau khi hiểu rõ được chính mình cũng sẽ dễ dàng đối diện với những khó khăn trong học tập, cuộc sống, toán học và góp phần cải thiện tốt hơn.
Các thông tin của hội chứng khó học toán (Dyscalculia) đã được chia sẻ cụ thể trong bài viết trên đây. Hy vọng bạn đọc sẽ có được thêm những dữ kiện hữu ích để can thiệp, khắc phục hiệu quả tình trạng này, giúp cho người bệnh cải thiện khả năng học toán và ổn định cuộc sống hiệu quả.
Có thể bạn quan tâm:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!