Thuốc Chống Trầm Cảm Paroxetine: Công Dụng, Cách Dùng Và Lưu Ý

Thuốc chống trầm cảm Paroxetine thường được chỉ định khá phổ biến để giúp bệnh nhân trầm cảm dần lấy lại sự cân bằng trong tâm trí, ăn ngon, ngủ ngon và linh hoạt hơn. Nhóm thuốc này được đánh giá mang lại hiệu quả tốt và cũng ít tác dụng phụ hơn so với các thuốc trị trầm cảm thế hệ cũ. Người bệnh tuân thủ tuyệt đối chỉ định của bác sĩ khi dùng thuốc Paroxetine để mang lại kết quả điều trị tốt nhất.

Thông tin về thuốc chống trầm cảm Paroxetine

Thuốc Paroxetine thuộc nhóm ức chế tái thu hồi serotonin có chọn lọc (SSRIs) thường được sử dụng phổ biến trong điều trị trầm cảm và một số vấn đề tâm lý. Thành phần chính của hoạt chất này là Paroxetine cùng một số tá dược khác như Magnesium stearate, Lactose, HPMC 606, HPMC 615.. Đây đều là các thành phần khá an toàn cho sức khỏe, có tác động tốt trên não bộ của người dùng nếu dùng đúng đối tượng.

thuốc chống trầm cảm Paroxetine
Thuốc Paroxetine được chỉ định cho bệnh nhân trầm cảm giai đoạn nhẹ đến trung bình

Paroxetin là một dẫn xuất của phenylpiperidin có khả năng ức chế chọn lọc tái thu hồi lại serotonin tại xinap trước của serotonergic đồng thời gia tăng serotonin tại synap sau. Nhờ đó có thể cải thiện tình trạng khí sắc u buồn, tiêu cực, hoảng sợ quá mức cho các bệnh nhân trầm cảm.Ngoài ra hoạt chất này cũng giúp tăng nhanh nồng độ serotonin tại khe synap của tại tế bào serotonergic tuy nhiên lại cho hiệu quả khá chậm, thường sau 3- 5 mới thấy những dấu hiệu cả thiện nên ít dùng hơn cho những bệnh nhân trầm cảm nặng.

Bên cạnh đó một lý do khác khiến thuốc chống trầm cảm Paroxetine được sử dụng khá phổ biến chính ít gây ra tác dụng phụ hơn. Paroxetin chỉ gây ức chế chọn lọc tái hấp thụ serotonin và ít có ảnh hưởng lên các thụ thể khác như kháng cholinergic, chẹn aj-adrenergic hoặc kháng histamin nên sẽ không có quá nhiều tác động đến tần số tim mạch, huyết áp hay đường huyết.  Do đó các tác dụng phụ như khô miệng, táo bón, khó tiểu, giảm thị lực (do kháng cholinergic);  hạ huyết áp tư thế đứng (do v) hay buồn ngủ ( do kháng histamin) sẽ ít xảy ra hơn.

Nồng độ ổn định của thuốc thường đạt được sau 7–14 ngày sử dụng, đây cũng là lúc thuốc bắt đầu kích hoạt tác dụng, người bệnh bắt đầu có những chuyển biến trong tâm lý rõ rệt hơn. Paroxetine cũng được thải trừ qua quá trình chuyển hóa như phân hay mật nên ít tác dụng lên thận hơn.

Không chỉ được dùng chống trầm cảm, thuốc Paroxetine còn được sử dụng cho các vấn đề tâm lý khác như ám ảnh cưỡng chế, rối loạn lo âu hay rối loạn căng thẳng sau chấn thương tâm lý cũng rất hiệu quả. Ở bệnh nhân OCD (rối loạn ám ảnh cưỡng chế), việc dùng thuốc có thể làm giảm các hành vi mang tính lặp đi lặp lại chẳng hạn như liên tục rửa tay, liên tục kiểm tra bếp.. và giảm cảm giác lo lắng quá mức cho người bệnh.

Ngoài ra thuốc chống trầm cảm Paroxetine còn có thể dùng trên hội chứng tiền kinh nguyệt (rối loạn dysphoric premenstrual) thường xảy ra ở phụ nữ thời kỳ mãn kinh kèm theo những cơn nóng sốt nguy hiểm. Thuốc cũng có thể được chỉ định dùng trong một số trường hợp khác không ghi trên bao bì nếu bác sĩ cảm thấy phù hợp.

ads chuyên gia tâm lý bùi thị hải yến tư vấn ngay

Chống chỉ định của thuốc Paroxetine

Thuốc chống trầm cảm Paroxetine thuộc nhóm thuốc kê đơn, tức chỉ được phép sử dụng khi có đơn thuốc từ bác sĩ chuyên môn. Do đó người bệnh chỉ nên sử dụng khi có chỉ định từ bác sĩ chủ trị, tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc có thể gây ra rất nhiều hệ lụy nguy hiểm cho chính bản thân.

Cần thận trọng khi sử dụng thuốc Paroxetine cho những bệnh nhân sau đây

  • Người có mẫn cảm với các thành phần của thuốc
  • Phụ nữ có thai cần cân nhắc giữa lợi ích và hậu quả của thuốc trên thai nhi
  • Phụ nữ cho con bú không nên sử dụng vì có thể ảnh hưởng đến sữa mẹ và tác động xấu đến thai nhi
  • Một số nghiên cứu cho thấy việc dùng thuốc chống trầm cảm Paroxetine đôi khi có thể làm gia tăng nguy cơ tự tử ở trẻ dưới 18 tuổi. Do đó thường không được chỉ định cho đối tượng này.
  • Với người già cần xem xét giữa lợi ích và hậu quả do có thể làm hạ natri máu
  • Không dùng cho bệnh nhân đang sử dụng các loại thuốc như pimozide hoặc thioridazine, chất ức chế MAO và tiêm xanh methylen

Người bệnh nên thông báo rõ cho bác sĩ về tình trạng sức khỏe, cầm theo đơn thuốc đang sử dụng nếu có thể bác sĩ có thể xem xét và chỉ định các loại thuốc phù hợp nhất.

Cách dùng và liều dùng thuốc chống trầm cảm Paroxetine

Tùy theo tình trạng sức khỏe, giai đoạn bệnh, cân nặng và độ tuổi của bệnh nhân bác sĩ sẽ chỉ định liều lượng thuốc phù hợp. Người bệnh cần tuân thủ tuyệt đối về cách dùng, liều dùng theo đúng đơn thuốc được bác sĩ chỉ định để đảm bảo an toàn tuyệt đối.

thuốc chống trầm cảm Paroxetine
Liều dùng thuốc được xác định sau khi bác sĩ đã thăm khám kỹ lưỡng

Các dạng điều chế Paroxetine và cách dùng

  • Viên nén dạng 10 mg, 20 mg, 30 mg, 40 mg dùng nuốt trực tiếp với nước lọc, người bệnh không nên nhai, không cắn hay đập nát thuốc trừ khi có chỉ định từ bác sĩ do có thể làm giảm hiệu lực của thuốc
  • Hỗn dịch uống dạng 20mg paroxetin/10 ml cần đảm bảo đo đúng liều lượng trước khi sử dụng. Do phải dùng thuốc lâu dài nên bạn có thể xem xét sử dụng các dụng cho đo chuyên dụng.
  • Do thuốc ít gây buồn ngủ nên có thể dùng vào buổi sáng
  • Nên dùng thuốc trong một khung giờ nhất định để mang đến hiệu quả tốt hơn

Liều dùng thuốc chống trầm cảm Paroxetine

  • Liều dùng khởi đầu cho người lớn là 20mg/ lần/ ngày, uống một lần duy nhất vào buổi sáng. Sau khoảng 1- 2 tuần, bác sĩ có thể yêu cầu tăng thêm mỗi 10mg/ tuần cho đến khi đạt liều lượng tối đa là 50mg/ 2 viên.
  • Người cao tuổi thường được chỉ định dùng 1 nửa liều so với bình thường, tùy trường hợp
  • Có thể dùng thuốc với cả thức ăn để giảm các tác dụng khó chịu cho dạ dày

Với những tình trạng bệnh lý khác nhau liều dùng thuốc sẽ khác nhau, bạn không nên dùng tình trạng bệnh này cho bệnh khác. Chẳng hạn với bệnh nhân rối loạn tiền kinh nguyệt có thể được chỉ định dùng thuốc trước hai tuần có kỳ kinh.

Tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm Paroxetine

Dù được đánh giá là ít tác dụng phụ hơn các nhóm thuốc chống trầm cảm thế hệ cũ như thuốc thuốc chống trầm cảm Paroxetine vẫn có thể gây ra một vài phản ứng không mong muốn. Bác sĩ thường sẽ giải thích rõ cho bệnh nhân về các phản ứng phụ có thể xuất hiện, người bệnh nên theo dõi các dấu hiệu trên cơ thể sau liều đầu tiên để có hướng xử lý kịp thời nếu có.

Một số tác dụng phụ thường gặp khi dùng thuốc chống trầm cảm Paroxetine bao gồm

  • Nôn, buồn nôn
  • Chóng mặt, đau đầu
  • Tiêu chảy, cảm thấy đau đầu hay yếu đuối
  • Rối loạn kinh nguyệt
  • Rối loạn cương dương hay xuất tinh sớm ở nam giới
  • Giảm ham muốn tình dục
  • Buồn ngủ hoặc không ngủ được

Một số tác dụng phụ nghiêm trọng có thể xảy ra, người bệnh cần cực kỳ thận trọng gồm

  • Phát ban, nổi mề đay, sưng họng, lưỡi gây khó thở
  • Có xu hướng thay đổi tâm trạng, ủ rũ chán nản hơn hoặc kích thích hay phản ứng thái quá
  • Chảy máu bất cứ vị trí nào, thường là chảy máu cam liên tục trên 10 phút
  • Ảo giác, mê sảng, có suy nghĩ làm hại bản thân
  • Sốt cao, đổ mồ hôi hay rối loạn nhịp tim

Một số nguy cơ cũng có thể gia tăng khi sử dụng thuốc chống trầm cảm Paroxetine bao gồm dễ gãy xương, ảnh hưởng đến thị lực, ảnh hưởng đến một số cơ quan khác trong cơ thể. Do đó người bệnh cần thận trọng hơn trong chế độ ăn uống và sinh hoạt hàng ngày để giảm thiểu các nguy cơ trên có thể xuất hiện.

Không phải lúc nào cũng xuất hiện các tác dụng phụ tuy nhiên người bệnh nên theo dõi các phản ứng bất thường của cơ thể nếu có và thông báo ngay cho bác sĩ để có hướng giải quyết kịp thời. Nếu có các dấu hiệu nguy hiểm người bệnh trực tiếp di chuyển đến cơ sở y tế gần nhất để được hỗ trợ kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xuất hiện.

Tương tác với thuốc

Việc sử dụng thuốc chống trầm cảm Paroxetine cần đảm bảo có sự chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không được kết hợp với các loại thuốc khác, bao gồm cả thực phẩm chức năng ngoài đơn thuốc. Việc kết hợp sai thuốc có thể làm giảm hiệu quả điều trị của các loại thuốc đồng thời còn có thể gây nguy hiểm ngược lại cho người dùng nên cực kỳ thận trọng.

thuốc chống trầm cảm Paroxetine
Tuyệt đối không tự ý kết hợp thuốc chống trầm cảm Paroxetine với các loại thuốc khác khi không có chỉ định của bác sĩ

Thuốc Paroxetine có thể gây tương tác với một số loại thuốc sau

  • Không dùng  Paroxetine cùng lúc với selegilin hay chất ức chế monoamine oxidase như moclobemide. Kết hợp các thuốc này cùng lúc có thể làm tăng huyết áp, co giật, động kinh, sốt cao và thậm chí có thể gây tử vong nếu dùng liều mạnh. Cần giãn cách thời gian sử dụng giữa hai loại thuốc này ít nhất 2 tuần
  • Không kết hợp thuốc kích thích giải phóng serotonin với paroxetin với các t do có thể gây ra hội chứng cường serotonin với các dấu hiệu nguy hiểm điển hình như ảo giác, sốt cao đột ngột, buồn nôn, tiêu chảy, kích động quá mức
  • Dùng đồng thời paroxetin với kháng sinh linezoli cũng có thể gây ra hội chứng cường serotonin
  • Nếu dùng cùng lúc paroxetin với các thuốc trầm cảm 3 vòng khác như maprotilin hoặc trazodon có thể gây tăng gấp đôi nồng độ các loại thuốc này trong huyết tương. Do đó nếu được chỉ định kết hợp thường bác sĩ sẽ xem xét giảm liều lượng của paroxetin xuống để không gây ra các phản ứng quá mức
  • Tuyệt đối không kết hợp thioridazin cùng lúc với Paroxetin do có thể gây ngộ độc thioridazin và gây ra các nguy hiểm cho tim như xoăn đỉnh, kéo dài khoảng QT, thậm chí là ngừng tim.
  • Dùng paroxetine đồng thời với pimozid cũng có thể gây hại cho tim vì làm tăng gấp 2,5 lần nồng độ pimozid so với bình thường.

Tốt nhất người bệnh nên đem theo đơn thuốc trong khoảng 1 tháng đổ lại (nếu có) để bác sĩ xem xét kỹ lưỡng và chỉ định thuốc phù hợp, tránh các phản ứng không mong muốn gây hại cho sức khỏe.

Một số lưu ý khi dùng thuốc chống trầm cảm Paroxetine

Để đảm bảo phát huy hết hiệu quả và tác dụng của thuốc chống trầm cảm Paroxetine, người bệnh cũng cần chú ý một số vấn đề sau đây

  • Không dùng thuốc thuốc Paroxetine cùng lúc với rượu hay các đồ uống có cồn do có thể làm giảm hiệu quả của thuốc
  • Đảm bảo tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ về liều dùng, cách dùng, thời điểm dùng
  • Trong 1- 2 tuần đầu thuốc có thể chưa phát huy tác dụng tuy nhiên người bệnh không nên quá lo lắng mà cần kiên trì sử dụng theo đúng liệu trình được bác sĩ chỉ định
  • Không được dùng thuốc đột ngột ngay cả khi thấy các triệu chứng đã thuyên giảm đáng kể do sẽ làm giảm kết quả điều trị đồng thời gây ra chứng hội chứng ngưng thuốc trầm cảm đột ngột
  • Bảo quản thuốc nơi khô ráo thoáng phát, trong khoảng nhiệt độ dưới 30 độ C, không nên để thuốc trong nhà tắm hay tủ lạnh
  • Trong trường hợp quên 1 liều thuốc, nên uống ngay khi đó. Tuy nhiên nếu gần đến thời điểm uống liều thứ 2 (nếu có) thì có thể bỏ qua, không dùng cùng lúc 2 liều
  • Nếu dùng quá liều cần theo dõi các phản ứng của cơ thể, nếu có dấu hiệu nguy hiểm cần nhanh chóng thông báo cho bác sĩ
  • Nếu cảm thấy buồn ngủ bạn có thể trao đổi với bác sĩ để điều chỉnh thời gian uống thuốc vào buổi tối, còn nếu tỉnh táo thì nên uống vào buổi sáng
  • Trao đổi với bác sĩ nếu có bất cứ tiền sử bệnh lý nào hoặc chuẩn bị thực hiện làm phẫu thuật

ads chuyên gia tâm lý cao kim thắm

Thuốc chống trầm cảm Paroxetine được đánh giá mang đến hiệu quả khá tốt trong cải thiện các vấn đề về cảm xúc, suy nghĩ và hành vi cho bệnh nhân. Tuy nhiên người bệnh vẫn cần kết hợp với chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh, thực hiện trị liệu tâm lý đều đặn để đảm bảo loại bỏ bệnh hoàn toàn. Hy vọng những chia sẻ trên đây đã mang đến cho bạn nhiều thông tin hữu ích.

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *